OCTAVA PASCHÆ

Gavísi sunt discípuli, allelúia.

Viso Dómino, allelúia.

Incipit Epístola prima beáti Petri apóstoli

{r:1Petr}1, 1-21{/r}

Salutatio et gratiarum actio

{v}1{/v}Petrus apóstolus Iesu Christi eléctis ádvenis dispersiónis Ponti, Galátiæ, Cappadóciæ, Asiæ et Bithýniæ, {v}2{/v}secúndum præsciéntiam Dei Patris, in sanctificatióne Spíritus, in obœdiéntiam et aspersiónem sánguinis Iesu Christi: grátia vobis et pax multiplicétur.

{v}3{/v}Benedíctus Deus et Pater Dómini nostri Iesu Christi, qui secúndum magnam misericórdiam suam regenerávit nos in spem vivam per resurrectiónem Iesu Christi ex mórtuis, {v}4{/v}in hereditátem incorruptíbilem et incontaminátam et immarcescíbilem, conservátam in cælis propter vos, {v}5{/v}qui in virtúte Dei custodímini per fidem in salútem parátam revelári in témpore novíssimo. {v}6{/v}In quo exsultátis, módicum nunc si opórtet contristáti in váriis tentatiónibus, {v}7{/v}ut probátio vestræ fídei multo pretiósior auro, quod perit, per ignem quidem probáto, inveniátur in laudem et glóriam et honórem in revelatióne Iesu Christi. {v}8{/v}Quem cum non vidéritis dilígitis, in quem nunc non vidéntes, credéntes autem, exsultátis lætítia inenarrábili et glorificáta, {v}9{/v}reportántes finem fídei vestræ salútem animárum.

{v}10{/v}De qua salúte exquisiérunt atque scrutáti sunt prophétæ, qui de futúra in vos grátia prophetavérunt, {v}11{/v}scrutántes in quod vel quale tempus significáret, qui erat in eis, Spíritus Christi, prænúntians eas, quæ in Christo sunt, passiónes et posterióres glórias; {v}12{/v}quibus revelátum est quia non sibi ipsis, vobis autem ministrábant ea, quæ nunc nuntiáta sunt vobis per eos, qui evangelizavérunt vos, Spíritu Sancto misso de cælo, in quæ desíderant ángeli prospícere.

{v}13{/v}Propter quod succíncti lumbos mentis vestræ, sóbrii, perfécte speráte in eam, quæ offértur vobis, grátiam in revelatióne Iesu Christi. {v}14{/v}Quasi fílii obœdiéntiæ, non configuráti prióribus in ignorántia vestra desidériis, {v}15{/v}sed secúndum eum, qui vocávit vos, sanctum, et ipsi sancti in omni conversatióne sitis, {v}16{/v}quóniam scriptum est: «Sancti éritis, quia ego sanctus sum». {v}17{/v}Et si Patrem invocátis eum, qui sine acceptióne personárum iúdicat secúndum uniuscuiúsque opus, in timóre incolátus vestri témpore conversámini, {v}18{/v}sciéntes quod non corruptibílibus argénto vel auro redémpti estis de vana vestra conversatióne a pátribus trádita, {v}19{/v}sed pretióso sánguine quasi Agni incontamináti et immaculáti Christi, {v}20{/v}præcógniti quidem ante constitutiónem mundi, manifestáti autem novíssimis tempóribus propter vos, {v}21{/v}qui per ipsum fidéles estis in Deum, qui suscitávit eum a mórtuis et dedit ei glóriam, ut fides vestra et spes esset in Deum.

RESPONSORIUM

{r}1 Petr 1, 3. 5{/r}

Benedíctus Deus et Pater Dómini nostri Iesu Christi, qui secúndum magnam misericórdiam suam regenerávit nos in spem vivam, {*} Per resurrectiónem Iesu Christi ex mórtuis, allelúia.

Succíncti lumbos mentis vestræ, sóbrii, perfécte speráte in eam quæ offértur vobis grátiam. {*} Per resurrectiónem Iesu Christi ex mórtuis, allelúia.

Ex Homilía Melitónis Sardiáni epíscopi in Pascha

(Nn. 2-7. 100-103: SCh 123, 60-64. 120-122)

Præconium Christi

Intellégite, caríssimi: novum est et vetus paschále mystérium, ætérnum et temporále, corruptíbile et incorruptíbile, mortále et immortále.

Vetus iuxta Legem, novum iuxta Verbum; temporáneum figúra, ætérnum grátia; corruptíbile ovis immolatióne, incorruptíbile vita Dómini; mortále eius sepultúra in terra, immortále eius resurrectióne a mórtuis.

Vetus quidem est Lex, sed novum Verbum; temporális figúra, ætérna grátia; corruptíbilis ovis, incorruptíbilis Dóminus, qui immolátus est ut agnus, resurréxit ut Deus.

Nam tamquam ovis ad occisiónem ductus est, nec tamen ovis erat, et sicut agnus sine voce, nec tamen agnus erat. Figúra enim tránsiit et véritas est invénta: pro agno Deus, et pro ove homo, in hómine autem Christus qui cóntinet ómnia.

Ergo immolátio ovis et celebrátio paschæ et scriptúra Legis finem habuérunt Christum Iesum, propter quem ómnia in Lege véteri contingébant, magis vero in órdine novo.

Lex enim facta est Verbum, et antíqua facta est nova (utráque autem e Sion et Ierúsalem egréssa), et præcéptum transívit in grátiam, et figúra in veritátem, et agnus in Fílium, et ovis in hóminem, et homo in Deum.

Dóminus, cum esset Deus, índuit hóminem, et passus pro patiénte, et vinctus pro captívo, et condemnátus pro nóxio, et sepúltus pro sepúlto, resurréxit a mórtuis, et hanc magnam emísit vocem: «Quis est qui condémnet me? Accédat ad me. Ego damnátum solvi, ego mórtuum vivificávi, ego sepúltum suscitávi. Quis contradícet mihi? Ego, inquit, Christus sum, qui mortem destrúxi, qui inimícum triumphávi, qui inférnum calcávi, qui fortem alligávi et rápui hóminem in cælórum sublímia: ego, inquit, qui Christus sum.

Veníte ígitur, omnes hóminum natiónes peccátis conglutinátæ, et remissiónem accípite peccatórum. Ego enim vestra sum remíssio, ego pascha salútis, ego agnus immolátus pro vobis, ego vestrum lavácrum, ego vita vestra, ego resurréctio vestra, ego lux vestra, ego vestra salus, ego rex vester. Vos ego éffero in alta cælórum; vos ego resuscitábo, vobísque osténdam Patrem qui est in cælis; vos ego mea déxtera suscitábo».

RESPONSORIUM

{r}Act 13, 32-33; 10, 42; 2, 36{/r}

Quæ ad patres nostros promíssio facta est, hanc Deus adimplévit, resúscitans Iesum: {*} Ipse est qui constitútus est a Deo iudex vivórum et mortuórum, allelúia.

Dóminum eum et Christum Deus fecit, hunc Iesum, quem vos crucifixístis. {*} Ipse est qui constitútus est a Deo iudex vivórum et mortuórum, allelúia.

Deus suscitávit Christum a mórtuis, allelúia.

Ut fides nostra et spes esset in Deo, allelúia.

De Epístola prima beáti Petri apóstoli

{r:1Petr}1, 22 – 2, 10{/r}

Vita filiorum Dei

Caríssimi: {v}1,22{/v}Animas vestras castificántes in obœdiéntia veritátis ad fraternitátis amórem non fictum, ex corde ínvicem dilígite atténtius, {v}23{/v}renáti non ex sémine corruptíbili sed incorruptíbili per verbum Dei vivum et pérmanens; {v}24{/v}quia

omnis caro ut fenum

et omnis glória eius tamquam flos feni.

Exáruit fenum, et flos décidit;

{v}25{/v}Verbum autem Dómini manet in ætérnum.

Hoc est autem verbum, quod evangelizátum est in vos.

{v}2,1{/v}Deponéntes ígitur omnem malítiam et omnem dolum et simulatiónes et invídias et omnes detractiónes, {v}2{/v}sicut modo géniti infántes, rationále sine dolo lac concupíscite, ut in eo crescátis in salútem, {v}3{/v}si gustástis quóniam dulcis Dóminus. {v}4{/v}Ad quem accedéntes, lápidem vivum, ab homínibus quidem reprobátum, coram Deo autem eléctum, pretiósum, {v}5{/v}et ipsi tamquam lápides vivi ædificámini domus spiritális in sacerdótium sanctum offérre spiritáles hóstias acceptábiles Deo per Iesum Christum. {v}6{/v}Propter quod cóntinet Scriptúra:

«Ecce pono in Sion lápidem angulárem, eléctum, pretiósum;

et qui credit in eo, non confundétur».

{v}7{/v}Vobis ígitur honor credéntibus; non credéntibus autem:

«Lapis, quem reprobavérunt ædificántes,

hic factus est in caput ánguli»

{v}9{/v}Vos autem genus eléctum, regále sacerdótium, gens sancta, pópulus in acquisitiónem, ut virtútes annuntiétis eius, qui de ténebris vos vocávit in admirábile lumen suum; {v}10{/v}qui aliquándo non pópulus, nunc autem pópulus Dei; qui non consecúti misericórdiam nunc autem misericórdiam consecúti.

RESPONSORIUM

{r}1 Petr 2, 5. 9{/r}

Tamquam lápides vivi ædificámini domus spiritális in sacerdótium sanctum, {*} Offérre spiritáles hóstias, acceptábiles Deo per Iesum Christum, allelúia.

Vos genus eléctum, regále sacerdótium, gens sancta, pópulus in acquisitiónem. {*} Offérre spiritáles hóstias, acceptábiles Deo per Iesum Christum, allelúia.

Ex Oratiónibus sancti Anastásii Antiochéni

(Oratio 4, 1-2: PG 89, 1347-1349)

Oportebat Christum pati, et sic intrare in gloriam suam

Cum se Christus per ea quæ dicébat et faciébat, verum Deum et Dóminum univérsi demonstrásset, dicébat discípulis suis ascensúrus Hierosólymam: Ecce ascéndimus Hierosólymam, et Fílius hóminis tradétur géntibus et pontifícibus et scribis, ad flagellándum et illudéndum et crucifigéndum. Aiébat autem hæc quæ erant consentánea prædictiónibus prophetárum, qui prædíxerant éxitum quem erat Hierosólymis factúrus. Cum ígitur divína Scriptúra a princípio prædixísset mortem Christi, et passiónes ante mortem; quæque post mortem córpori eius mórtuo accidérunt, et hunc Deum cui hæc accidérunt, impassíbilem et immortálem prædícit; áliter enim numquam Deus fúerit, nisi in veritátem incarnatiónis intuéntes, illinc causas ducámus recte et iuste utrúmque confiténdi, passiónem scílicet et impassibilitátem; ac causam quidem propter quam Verbum Dei, alióquin impassíbile, ad passiónem venit; quippe cum non posset áliter homo salvus fíeri; ipse solus novit, et quibus ipse apéruit: ómnia enim novit quæ Patris sunt, sicut Spíritus scrutátur profúnda mystéria.

Verúmtamen oportébat pati Christum; et non póterat pénitus non fíeri pássio, sicut ipse affirmávit, cum tardos et stultos vocávit eos qui ignorábant sic oportére Christum pati, et íngredi in glóriam suam. Síquidem exívit ad salútem pópuli sui, relícta glória illa quam habébat apud Patrem ántequam mundus fíeret; salus autem consummátio erat, quæ oportébat ut per passiónem fíeret, et auctóri vitæ nostræ ascriberétur, sicut Paulus docet, cum ait: Ipsum esse auctórem vitæ per passiónes consummátum. Et vidétur quodámmodo glória Unigéniti, extra quam ad breve tempus propter nos fúerat, per crucem eídem restitúta in carne assúmpta; ait enim sanctus Ioánnes in Evangélio suo, cum expónit, quæ esset aqua illa quam dixit Salvátor fluxísse tamquam flúmina de ventre credéntis: Hoc autem dixit de Spíritu sancto, quem acceptúri erant credéntes in eum: nondum enim datus erat Spíritus, quia Iesus nondum erat glorificátus; glóriam vocat mortem in cruce. Unde Dóminus, cum preces, ántequam crucem subíret, adhibéret, Patrem precabátur, ut glorificarétur ea glória quam habébat apud eum, ántequam mundus esset.

RESPONSORIUM

{r}Hebr 2, 10{/r}; {r}Ap 1, 6{/r}; {r}Lc 24, 26{/r}

Decébat eum, propter quem ómnia et per quem ómnia, qui multos fílios in glóriam addúxit, auctórem salútis eórum per passiónes consummáre. {*} Ipsi glória et impérium in sǽcula sæculórum, allelúia.

Opórtuit pati Christum, et intráre in glóriam suam. {*} Ipsi glória et impérium in sǽcula sæculórum, allelúia.

Deus et Dóminum suscitávit, allelúia.

Et nos suscitábit per virtútem suam, allelúia.

De Epístola prima beáti Petri apóstoli

{r:1Petr}2, 11-25{/r}

Christiani advenæ in mundo

{v}11{/v}Caríssimi, óbsecro tamquam ádvenas et peregrínos abstinére vos a carnálibus desidériis, quæ mílitant advérsus ánimam; {v}12{/v}conversatiónem vestram inter gentes habéntes bonam, ut in eo, quod detréctant de vobis tamquam de malefactóribus, ex bonis opéribus considerántes gloríficent Deum in die visitatiónis.

{v}13{/v}Subiécti estóte omni humánæ creatúræ propter Dóminum: sive regi quasi præcellénti {v}14{/v}sive dúcibus tamquam ab eo missis ad vindíctam malefactórum, laudem vero bonórum; {v}15{/v}quia sic est volúntas Dei, ut benefaciéntes obmutéscere faciátis imprudéntium hóminum ignorántiam, {v}16{/v}quasi líberi, et non quasi velámen habéntes malítiæ libertátem, sed sicut servi Dei.

{v}17{/v}Omnes honoráte, fraternitátem dilígite, Deum timéte, regem honorificáte.

{v}18{/v}Servi, súbditi estóte in omni timóre dóminis, non tantum bonis et modéstis sed étiam pravis. {v}19{/v}Hæc est enim grátia, si propter consciéntiam Dei sústinet quis tristítias, pátiens iniúste. {v}20{/v}Quæ enim glória est, si peccántes et colaphizáti sustinétis? Sed si benefaciéntes et patiéntes sustinétis, hæc est grátia apud Deum. {v}21{/v}In hoc enim vocáti estis, quia

et Christus passus est pro vobis

vobis relínquens exémplum,

ut sequámini vestígia eius:

{v}22{/v}qui peccátum non fecit,

nec invéntus est dolus in ore ipsíus;

{v}23{/v}qui cum maledicerétur, non remaledicébat,

cum paterétur, non comminabátur,

commendábat autem iuste iudicánti;

{v}24{/v}qui peccáta nostra ipse pértulit

in córpore suo super lignum,

ut peccátis mórtui iustítiæ viverémus;

cuius livóre sanáti estis. {v}25{/v}Erátis enim sicut oves errántes, sed convérsi estis nunc ad pastórem et epíscopum animárum vestrárum.

RESPONSORIUM

{r}1 Petr 2, 21. 24{/r}

Christus passus est pro vobis vobis relínquens exémplum, {*} Ut sequámini vestígia eius, allelúia.

Qui peccáta nostra ipse pértulit in córpore suo, ut, peccátis mórtui, iustítiæ viverémus. {*} Ut sequámini vestígia eius, allelúia.

Ex Homilía pascháli Auctóris antíqui

(Sermo 35, 6-9: PL 17 ed. 1879, 696-697)

Christus auctor resurrectionis et vitæ

Felicitátem reparátæ salútis Paulus récolens clamat: Sícuti per Adam mors intrávit in hunc mundum, ita et per Christum salus restitúta est mundo; et íterum: Primus homo de terra terrénus, secúndus homo de cælo, cæléstis.

Et adíciens ait: Sicut portávimus imáginem terréni, id est, vetústi hóminis in crímine, sic portémus imáginem cæléstis, id est, suscépti, redémpti, reparáti, ac purificáti hóminis salútem teneámus in Christo, quia idem ipse Apóstolus ait: Inítium Christus, id est, auctor resurrectiónis et vitæ; deínde hi Christi, id est, qui in forma puritátis eius vivéntes, de spe resurrectiónis eius secúri erunt, cum ipso cæléstis promíssi glóriam possessúri, sicut ipse Dóminus in Evangélio ait: Qui, inquit, me secútus fúerit, non períbit, sed tránsiet de morte ad vitam.

Ita Salvatóris pássio, vitæ humánæ salus est. Ad hoc enim pro nobis mori vóluit, ut nos in eum credéntes perpétuo viverémus. Vóluit pro témpore fíeri quod nos sumus, ut nos, æternitátis eius promissiónem adépti, cum eódem perpétuo viverémus.

Hæc, inquam, illa est cæléstium mysteriórum grátia, hoc Paschæ donum, hæc optábilis anni festívitas, hæc exórdia gignéntium rerum.

Hinc vitális lavácri sacræ Ecclésiæ éditi puerpério infántes, parvulórum simplicitáte renáti, balátu innocéntis pérstrepunt consciéntiæ. Hinc casti patres, pudícæ étiam matres novéllam per fidem stirpem prosequúntur innúmeram.

Hinc sub fídei árbore ab útero fontis innócui cereórum splendet ornátus. Hinc cæléstis mériti sanctificántur múnere, et sacraménti spiritális célebri mystério saginántur.

Hinc uníus plebis grémio beátæ Ecclésiæ nutríta fratérnitas, únicæ divinitátis substántiam ac virtútis trium nomen adorántes, psalmum ánnuæ festivitátis cum Prophéta concélebrant: Hic est dies quem fecit Dóminus: exsultémus et lætémur in eo.

Quis, inquam, dies? Namque ille qui attríbuit vivéndi princípium, lucis exórdium, auctor lúminis, id est, ipse Dóminus Iesus Christus, qui de semetípso ait: Ego sum, inquit, dies; qui per diem ámbulat, non offéndit, id est: qui Christum in ómnibus séquitur, per eius vestígia usque ad ætérnæ lucis sólium transmeábit; sicut ipse Patrem pro nobis adhuc in córpore constitútus orat dicens: Pater, volo ut, ubi ego sum, ibi sint et hi qui in me credidérunt; ut sicut tu in me et ego in te, ita et illi máneant in nobis.

RESPONSORIUM

{r}1 Cor 15, 47. 49. 22{/r}

Primus homo de terra, terrénus; secúndus homo de cælo: {*} Igitur, sicut portávimus imáginem terréni, portábimus et imáginem cæléstis, allelúia.

Qualis terrénus, tales et terréni; et qualis cæléstis, tales et cæléstes. {*} Igitur, sicut portávimus imáginem terréni, portábimus et imáginem cæléstis, allelúia.

In resurrectióne tua, Christe, allelúia.

Cæli et terra læténtur, allelúia.

De Epístola prima beáti Petri apóstoli

{r:1Petr}3, 1-17{/r}

De imitatione Christi

{v}1{/v}Mulíeres súbditæ sint suis viris, ut et si qui non credunt verbo, per mulíerum conversatiónem sine verbo lucrifíant, {v}2{/v}considerántes castam in timóre conversatiónem vestram; {v}3{/v}quarum sit non extrínsecus capillatúræ aut circumdatiónis auri aut induménti vestimentórum cultus, {v}4{/v}sed qui abscónditus cordis est homo in incorruptibilitáte mitis et quiéti spíritus, qui est in conspéctu Dei lócuples. {v}5{/v}Sic enim aliquándo et sanctæ mulíeres sperántes in Deo ornábant se subiéctæ própriis viris, {v}6{/v}sicut Sara obœdiébat Abrahæ dóminum eum vocans; cuius estis fíliæ benefaciéntes et non timéntes ullam perturbatiónem.

{v}7{/v}Viri simíliter cohabitántes secúndum sciéntiam quasi infirmióri vaso mulíebri impertiéntes honórem, tamquam et coherédibus grátiæ vitæ, uti ne impediántur oratiónes vestræ.

{v}8{/v}In fine autem omnes unánimes, compatiéntes, fraternitátis amatóres, misericórdes, húmiles, {v}9{/v}non reddéntes malum pro malo vel maledíctum pro maledícto, sed e contrário benedicéntes, quia in hoc vocáti estis, ut benedictiónem hereditáte accipiátis.

{v}10{/v}«Qui enim vult vitam dilígere

et vidére dies bonos,

coérceat linguam suam a malo,

et lábia eius ne loquántur dolum;

{v}11{/v}declínet autem a malo et fáciat bonum,

inquírat pacem et persequátur eam.

{v}12{/v}Quia óculi Dómini super iustos,

et aures eius in preces eórum;

vultus autem Dómini super faciéntes mala».

{v}13{/v}Et quis est qui vobis nóceat, si boni æmulatóres fuéritis? {v}14{/v}Sed et si patímini propter iustítiam, beáti! Timórem autem eórum ne timuéritis et non conturbémini, {v}15{/v}Dóminum autem Christum sanctificáte in córdibus vestris, paráti semper ad defensiónem omni poscénti vos ratiónem de ea, quæ in vobis est spe, {v}16{/v}sed cum mansuetúdine et timóre, consciéntiam habéntes bonam, ut in quo de vobis detrectátur, confundántur, qui calumniántur vestram bonam in Christo conversatiónem. {v}17{/v}Mélius est enim benefaciéntes, si velit volúntas Dei, pati quam malefaciéntes.

RESPONSORIUM

{r}Lc 6, 22. 23a{/r}; {r}1 Petr 3, 14a{/r}

Beáti éritis, cum vos óderint hómines, et eiécerint nomen vestrum tamquam malum propter Fílium hóminis; {*} Gaudéte in illa die et exsultáte: ecce enim merces vestra multa in cælo, allelúia.

Si patímini propter iustítiam, beáti. {*} Gaudéte in illa die et exsultáte: ecce enim merces vestra multa in cælo, allelúia.

Ex Catechésibus Hierosolymitánis

(Cat. 20, Mystagogica 2, 4-6: PG 33, 1079-1082)

Baptisma, signum passionis Christi

Ad sanctam divíni baptísmatis piscínam dedúcti estis, uti Christus a cruce ad pósitum coram sepúlcrum.

Et interrogátus est unusquísque utrum créderet in nomen Patris et Fílii et Spíritus Sancti. Confessíque estis salutárem confessiónem ac demérsi estis tértio in aquam, rursúmque emersístis; atque hic in imágine et in sýmbolo triduánam Christi significástis sepultúram.

Sicut enim Salvátor noster tres dies et noctes tres in ventre terræ egit; sic et vos in prima emersióne primam quam in terra Christus exégit diem, et immersióne noctem, imitáti estis. Nam velut qui in nocte degit, non ámplius videt, qui vero in die, in lúmine versátur; sic et in mersióne, tamquam in nocte, nihil vidístis, in emersióne vero tamquam in die pósiti fuístis; eodémque moménto et mórtui et nati estis, illáque unda salutáris et sepúlcrum vobis et mater effécta est.

Et quod de áliis rebus Sálomon dixit, vobis óptime convéniat; dicébat ille: Tempus pariéndi et tempus moriéndi; at vobis e convérso: tempus moriéndi et tempus nascéndi; unum tempus hæc utráque effécit, et cum morte natívitas vestra concúrrit.

O novum inauditúmque rerum genus! Non sumus vere mórtui nec vere sepúlti, nec vere crucifíxi resurréximus; verum eárum rerum per imáginem imitátio expréssa est, at veritáte parta hinc salus.

Christus vere crucifíxus est et vere sepúltus et vere surréxit; et hæc ómnia nobis per grátiam sunt impertíta, ut, per imitatiónem partícipes eius perpessiónum facti, in veritáte salútem lucrémur.

O exuberántem in hómines amórem! Christus incontaminátis pédibus ac mánibus suis clavos excépit et dolórem pértulit: et mihi, dolóris et labóris inexpérto, per suórum dolórum communicatiónem, salútem gratificátur.

Nemo ergo exístimet baptísma in remissióne peccatórum dumtáxat et in adoptiónis grátia consístere, sicut erat Ioánnis baptísma, quod solam peccatórum remissiónem conferébat; cum contra accuráte novérimus, illud, sicut peccátis expurgándis valet et Spíritus Sancti donum concíliat, ita et Christi passiónum antítypum atque expressiónem esse. Propter hoc enim et Paulus modo clamans aiébat: An ignorátis quod, quicúmque baptizáti sumus in Christum Iesum, in mortem eius baptizáti sumus? Consepúlti ergo ei sumus per baptísmum in mortem.

RESPONSORIUM

Cf. {r}Ap 7, 9{/r}

Isti sunt agni novélli, qui annuntiavérunt: allelúia; modo venérunt ad fontes, {*} Repléti sunt claritáte, allelúia.

In conspéctu Agni amícti sunt stolis albis, et palmæ in mánibus eórum. {*} Repléti sunt claritáte, allelúia.

Deus regenerávit nos in spem vivam, allelúia.

Per resurrectiónem Iesu Christi ex mórtuis, allelúia.

De Epístola prima beáti Petri apóstoli

{r:1Petr}3, 18 – 4, 11{/r}

Exspectatio adventus Domini

Caríssimi: {v}3,18{/v}Christus semel pro peccátis passus est, iustus pro iniústis, ut vos addúceret ad Deum, mortificátus quidem carne, vivificátus autem Spíritu; {v}19{/v}in quo et his, qui in cárcere erant, spirítibus advéniens prædicávit, {v}20{/v}qui incréduli fúerant aliquándo, quando exspectábat Dei patiéntia in diébus Noe, cum fabricarétur arca, in qua pauci, id est octo ánimæ, salvæ factæ sunt per aquam. {v}21{/v}Cuius antítypum, baptísma, et vos nunc salvos facit, non carnis deposítio sórdium sed consciéntiæ bonæ rogátio in Deum, per resurrectiónem Iesu Christi, {v}22{/v}qui est in déxtera Dei, proféctus in cælum, subiéctis sibi ángelis et potestátibus et virtútibus.

{v}4,1{/v}Christo ígitur passo in carne, et vos eádem cogitatióne armámini, quia, qui passus est carne, désiit a peccáto, {v}2{/v}ut iam non hóminum concupiscéntiis sed voluntáte Dei quod réliquum est in carne vivat témporis. {v}3{/v}Súfficit enim prætéritum tempus ad voluntátem géntium consummándam, vobis, qui ambulástis in luxúriis, concupiscéntiis, vinoléntiis, comissatiónibus, potatiónibus et illícitis idolórum cúltibus. {v}4{/v}In quo mirántur non concurréntibus vobis in eándem luxúriæ effusiónem, blasphemántes; {v}5{/v}qui reddent ratiónem ei, qui parátus est iudicáre vivos et mórtuos. {v}6{/v}Propter hoc enim et mórtuis evangelizátum est, ut iudicéntur quidem secúndum hómines carne, vivant autem secúndum Deum Spíritu.

{v}7{/v}Omnium autem finis appropinquávit. Estóte ítaque prudéntes et vigiláte in oratiónibus. {v}8{/v}Ante ómnia mútuam in vosmetípsos caritátem contínuam habéntes, quia cáritas óperit multitúdinem peccatórum; {v}9{/v}hospitáles ínvicem sine murmuratióne; {v}10{/v}unusquísque, sicut accépit donatiónem, in altérutrum illam administrántes sicut boni dispensatóres multifórmis grátiæ Dei. {v}11{/v}Si quis lóquitur, quasi sermónes Dei; si quis minístrat, tamquam ex virtúte, quam largítur Deus, ut in ómnibus glorificétur Deus per Iesum Christum: cui est glória et impérium in sǽcula sæculórum. Amen.

RESPONSORIUM

{r}1 Petr 3, 18. 22{/r}

Christus semel pro peccátis passus est, iustus pro iniústis, ut vos addúceret ad Deum, {*} Mortificátus quidem carne, vivificátus autem Spíritu, allelúia.

Qui est in déxtera Dei, proféctus in cælum, subiéctis sibi ángelis et potestátibus et virtútibus. {*} Mortificátus quidem carne, vivificátus autem Spíritu, allelúia.

Ex Catechésibus Hierosolymitánis

(Cat. 21, Mystagogica 3, 1-3: PG 33, 1087-1091)

Unctio Spiritus Sancti

In Christum baptizáti et Christum indúti, símilis cum Fílio Dei formæ facti estis. Qui enim prædestinávit nos Deus in adoptiónem, confórmes effécit córpori glorióso Christi. Partícipes ígitur effécti Christi, christi non immérito appellámini; deque vobis dixit Deus: Nolíte tángere christos meos.

Christi autem facti estis, dum Spíritus Sancti antítypum accepístis; et ómnia erga vos in imágine sunt perácta, quando quidem Christi imágines estis. Ac ille quidem in Iordánis flúmine ablútus, cum fragrántia divinitátis suæ efflúvia aquis communicásset, ab eis ascéndit; Sanctíque Spíritus substantiális in eum illápsus factus est, símili super símilem requiescénte.

Vobis quoque simíliter, postquam ex sacrórum láticum piscína ascendístis, datum est chrisma, illíus antítypum quo unctus est Christus: quod est nimírum Spíritus Sanctus. De quo et beátus Isaías in prophetía ipsum respiciénte ex persóna Dómini dixit: Spíritus Dómini super me, quaprópter unxit me; evangelizátum paupéribus misit me.

Oleo enim, sive unguénto corporáli, Christus ab homínibus unctus non est; sed Pater eum totíus mundi servatórem præstítuens, Spíritu Sancto unxit; sicut Petrus ait: Iesum a Názareth, quem unxit Deus Spíritu Sancto; et prophéta David clamábat dicens: Thronus tuus, Deus, in sǽculum sǽculi; virga rectitúdinis, virga regni tui. Dilexísti iustítiam, et odísti iniquitátem; proptérea unxit te Deus, Deus tuus, óleo exsultatiónis ultra consórtes tuos.

Ille intellegíbili exsultatiónis óleo perúnctus est, id est Spíritu Sancto; qui exsultatiónis óleum idcírco appellátur, quod ipse spiritális exsultatiónis auctor exsístat: vos vero unguénto uncti estis, Christi partícipes et consórtes effécti.

Céterum, vide ne nudum et vile suspicéris unguéntum hoc esse: sanctum istud unguéntum, non ámplius nudum neque, si quis ita appelláre malit, commúne unguéntum est post invocatiónem, sed Christi donárium et Spíritus Sancti, præséntia divinitátis eius effíciens factum. Quod quidem symbólice fronti aliísque sénsibus tuis illinítur. Ac dum unguénto visíbili inúngitur corpus, Sancto et vivífico Spíritu ánima sanctificátur.

RESPONSORIUM

{r}Eph 1, 13-14{/r}; {r}2 Cor 1, 22{/r}

Credéntes signáti estis Spíritu promissiónis Sancto, qui est árrabon hereditátis nostræ, {*} In redemptiónem acquisitiónis, in laudem glóriæ ipsíus, allelúia.

Unxit nos Deus, qui et signávit nos, et dedit arrabónem Spíritus in córdibus nostris. {*} In redemptiónem acquisitiónis, in laudem glóriæ ipsíus, allelúia.

Deus suscitávit Christum a mórtuis, allelúia.

Ut fides nostra et spes esset in Deo, allelúia.

De Epístola prima beáti Petri apóstoli

{r:1Petr}4, 12 – 5, 14{/r}

Hortationes ad seniores et ad fideles

{v}4,12{/v}Caríssimi, nolíte mirári in fervóre, qui ad tentatiónem vobis fit, quasi novi áliquid vobis contíngat, {v}13{/v}sed, quemádmodum communicátis Christi passiónibus, gaudéte, ut et in revelatióne glóriæ eius gaudeátis exsultántes. {v}14{/v}Si exprobrámini in nómine Christi, beáti, quóniam Spíritus glóriæ et Dei super vos requiéscit. {v}15{/v}Nemo enim vestrum patiátur quasi homicída aut fur aut maléficus aut alienórum speculátor; {v}16{/v}si autem ut christiánus, non erubéscat, gloríficet autem Deum in isto nómine.

{v}17{/v}Quóniam tempus est, ut incípiat iudícium a domo Dei; si autem primum a nobis, qui finis eórum, qui non credunt Dei evangélio?

{v}18{/v}«Et si iustus vix salvátur,

ímpius et peccátor ubi parébit?».

{v}19{/v}Itaque et hi, qui patiúntur secúndum voluntátem Dei, fidéli Creatóri comméndent ánimas suas in benefácto.

{v}5,1{/v}Senióres ergo, qui in vobis sunt, óbsecro, consénior et testis Christi passiónum, qui et eius, quæ in futúro revelánda est, glóriæ communicátor: {v}2{/v}Páscite, qui est in vobis, gregem Dei, providéntes non coácto sed spontánee secúndum Deum, neque turpis lucri grátia sed voluntárie, {v}3{/v}neque ut dominántes in cleris sed formæ facti gregis. {v}4{/v}Et cum apparúerit Princeps pastórum, percipiétis immarcescíbilem glóriæ corónam.

{v}5{/v}Simíliter, adulescéntes, súbditi estóte senióribus. Omnes autem ínvicem humilitátem indúite, quia

Deus supérbis resístit,

humílibus autem dat grátiam.

{v}6{/v}Humiliámini ígitur sub poténti manu Dei, ut vos exáltet in témpore, {v}7{/v}omnem sollicitúdinem vestram proiciéntes in eum, quóniam ipsi cura est de vobis. {v}8{/v}Sóbrii estóte, vigiláte. Adversárius vester Diábolus tamquam leo rúgiens círcuit quǽrens quem dévoret. {v}9{/v}Cui resístite fortes fide, sciéntes eádem passiónum ei, quæ in mundo est, vestræ fraternitáti fíeri.

{v}10{/v}Deus autem omnis grátiæ, qui vocávit vos in ætérnam suam glóriam in Christo Iesu, módicum passos ipse perfíciet, confirmábit, solidábit, fundábit. {v}11{/v}Ipsi impérium in sǽcula sæculórum. Amen.

{v}12{/v}Per Silvánum vobis fidélem fratrem, ut árbitror, bréviter scripsi, óbsecrans et contéstans hanc esse veram grátiam Dei; in qua state. {v}13{/v}Salútat vos, quæ est in Babylóne, coelécta et Marcus fílius meus. {v}14{/v}Salutáte ínvicem in ósculo caritátis. Pax vobis ómnibus, qui estis in Christo.

RESPONSORIUM

Cf. {r}1 Petr 4, 13{/r}; {r}Lk 6, 22{/r}

Communicántes Christi passiónibus, gaudéte, {*} Ut et in revelatióne glóriæ eius gaudeátis exsultántes, allelúia.

Beáti éritis, cum vos óderint hómines propter Fílium hóminis. {*} Ut et in revelatióne glóriæ eius gaudeátis exsultántes, allelúia.

Ex Catechésibus Hierosolymitánis

(Cat. 22, Mystagogica 4, 1. 3-6. 9: PG 33, 1098-1106)

Panis cælestis et poculum salutis

In ea nocte qua tradebátur Dóminus noster Iesus Christus, sumpto pane et grátiis actis, fregit et dedit suis discípulis dicens: Accípite, manducáte; hoc est corpus meum. Et, sumpto cálice ac grátiis actis, dixit: Accípite, bíbite; hic est sanguis meus. Cum ígitur ipse pronuntiáverit et díxerit de pane: Hoc meum est corpus, quis audébit deínceps ambígere? Et cum ipse asseveráverit et díxerit: Hic meus est sanguis, quis umquam dubitáverit, aiens non esse eius sánguinem?

Quare cum omni persuasióne tamquam corpus et sánguinem Christi illa sumámus. Nam in figúra panis datur tibi corpus, et in figúra vini datur tibi sanguis; ut, cum súmpseris corpus et sánguinem Christi, concorpóreus et consanguíneus ipsi efficiáris. Sic enim et christíferi effícimur, distribúto in membra nostra córpore eius et sánguine. Sic iuxta beátum Petrum divínæ simus consórtes natúræ.

Olim Christus cum Iudǽis dísserens aiébat: Nisi manducavéritis meam carnem et bibéritis meum sánguinem, non habébitis vitam in vobis ipsis. Cum autem illi ea quæ dicebántur non spiritáliter cepíssent, offénsi abiérunt retro, existimántes quod eos ad manducándas carnes hortarétur.

Erant et in antíquo fœ́dere panes propositiónis; verum illi cum ad vetus testaméntum attinérent, finem accepérunt. In novo vero testaménto, panis est cæléstis et póculum salutáre, ánimam et corpus sanctificántia. Quemádmodum enim panis córpori convéniens est, ita et Verbum ánimæ consentáneum.

Quámobrem ne tamquam nudis et commúnibus eleméntis pani et vino eucharísticis atténde: sunt enim corpus et sanguis Christi, secúndum Dómini asseveratiónem; nam etiámsi illud tibi súggerat sensus, fides tamen te certum et firmum effíciat.

Istæc edóctus et certíssima imbútus fide quod qui vidétur panis, panis non est, tamétsi gustu sensíbilis sit, sed corpus Christi; et quod vidétur vinum, vinum non est, etiámsi ita gústui videátur, sed sanguis Christi; quodque ea de re antíquitus in psalmis aiébat David: Et panis cor hóminis confírmat, ut exhílaret fáciem in óleo: confírma cor tuum, panem illum tamquam spiritálem sumens, et ánimæ tuæ fáciem exhílara.

Quam útinam fáciem retéctam habens in pura consciéntia, glóriam Dómini velut in spéculo contémplans, eas ex glória in glóriam, in Christo Iesu Dómino nostro, cui honor et potéstas et glória in sǽcula sæculórum. Amen.

RESPONSORIUM

{r}Lk 22, 19{/r}; {r}Ex 12, 27{/r}

Accépto Iesus pane, grátias egit et fregit et dedit eis dicens: Hoc est corpus meum, quod pro vobis datur. {*} Hoc fácite in meam commemoratiónem, allelúia.

Cum díxerint vobis fílii vestri: Quæ est ista relígio? dicétis eis: Víctima Paschæ Dómino est. {*} Hoc fácite in meam commemoratiónem, allelúia.

Gavísi sunt discípuli, allelúia.

Viso Dómino, allelúia.

De Epístola beáti Pauli apóstoli ad Colossénses

{r:Col}3, 1-17{/r}

Vita nova

Fratres: {v}1{/v}Si conresurrexístis Christo, quæ sursum sunt quǽrite, ubi Christus est in déxtera Dei sedens; {v}2{/v}quæ sursum sunt sápite, non quæ supra terram. {v}3{/v}Mórtui enim estis, et vita vestra abscóndita est cum Christo in Deo! {v}4{/v}Cum Christus apparúerit, vita vestra, tunc et vos apparébitis cum ipso in glória.

{v}5{/v}Mortificáte ergo membra, quæ sunt super terram: fornicatiónem, immundítiam, libídinem, concupiscéntiam malam et avarítiam, quæ est simulacrórum sérvitus, {v}6{/v}propter quæ venit ira Dei super fílios incredulitátis; {v}7{/v}in quibus et vos ambulástis aliquándo, cum viverétis in illis. {v}8{/v}Nunc autem depónite et vos ómnia, iram, indignatiónem, malítiam, blasphémiam, turpem sermónem de ore vestro; {v}9{/v}nolíte mentíri ínvicem, qui exuístis vos véterem hóminem cum áctibus eius {v}10{/v}et induístis novum, eum, qui renovátur in agnitiónem secúndum imáginem eius, qui creávit eum, {v}11{/v}ubi non est Græcus et Iudǽus, circumcísio et præpútium, bárbarus, Scytha, servus, liber, sed ómnia et in ómnibus Christus.

{v}12{/v}Indúite vos ergo sicut elécti Dei, sancti et dilécti, víscera misericórdiæ, benignitátem, humilitátem, mansuetúdinem, patiéntiam, {v}13{/v}supportántes ínvicem et donántes vobis ipsis, si quis advérsus áliquem habet querélam; sicut et Dóminus donávit vobis, ita et vos. {v}14{/v}Super ómnia autem hæc caritátem, quod est vínculum perfectiónis. {v}15{/v}Et pax Christi dominétur in córdibus vestris, ad quam et vocáti estis in uno córpore. Et grati estóte.

{v}16{/v}Verbum Christi hábitet in vobis abundánter, in omni sapiéntia docéntes et commonéntes, vosmetípsos psalmis, hymnis, cánticis spiritálibus, in grátia cantántes in córdibus vestris Deo; {v}17{/v}et omne, quodcúmque fácitis in verbo aut in ópere, ómnia in nómine Dómini Iesu grátias agéntes Deo Patri per ipsum.

RESPONSORIUM

{r}Col 3, 1. 2. 3{/r}

Si conresurrexístis Christo, quæ sursum sunt quǽrite, ubi Christus est in déxtera Dei sedens: {*} Quæ sursum sunt sápite, non quæ super terram, allelúia.

Mórtui enim estis, et vita vestra abscóndita est cum Christo in Deo. {*} Quæ sursum sunt sápite, non quæ super terram, allelúia.

Ex Sermónibus sancti Augustíni epíscopi

(Sermo 8 in octava Paschæ 1, 4: PL 46. 838. 841)

Nova in Christo creatura

Sermo mihi est ad vos, modo nati infántes, párvuli in Christo, nova proles Ecclésiæ, grátia Patris, fecúnditas Matris, germen pium, exámen novéllum, flos nostri honóris et fructus labóris, gáudium et coróna mea, omnes qui statis in Dómino.

Apostólicis verbis vos álloquor: Indúite Dóminum Iesum Christum, et carnis providéntiam ne fecéritis in concupiscéntiis, ut et vita induátis, quem sacraménto induístis. Quotquot enim in Christo baptizáti estis, Christum induístis. Non est Iudǽus et Græcus, non est servus neque liber, non est másculus aut fémina: omnes enim vos unum estis in Christo Iesu.

Hoc habet ipsa vis sacraménti: sacraméntum enim est vitæ novæ, quæ in hoc témpore íncipit a remissióne præteritórum ómnium peccatórum, perficiétur autem in resurrectióne mortuórum. Consepúlti enim estis cum Christo per baptísmum in mortem, ut, quemádmodum surréxit Christus a mórtuis, sic et vos in novitáte vitæ ambulétis.

Ambulátis autem nunc per fidem, quámdiu in hoc mortáli córpore peregrinámini a Dómino: sed via vobis certa ipse, ad quem ténditis, factus est Christus Iesus secúndum hóminem, quod pro nobis fíeri dignátus est. Servávit enim multam dulcédinem timéntibus se, apertúrus et perfectúrus eam sperántibus in se, cum id quod nunc in spe accépimus, étiam in re accepérimus.

Hódie dies octávus est nativitátis vestræ; hódie complétur in vobis signáculum fídei, quod apud antíquos patres in circumcisióne carnis fiébat octávo die carnális nativitátis. Unde et ipse Dóminus mortalitáte carnis resurgéndo se exspólians, et non quidem áliud, sed tamen ultra non moritúrum corpus exsúscitans, domínicum diem in sua resurrectióne signávit, qui post diem passiónis eius tértius, in número autem diérum post sábbatum octávus est, idémque primus.

Unde et vos nondum re, sed certa iam spe, quia et huius rei sacraméntum habétis, et pignus Spíritus accepístis, si resurrexístis cum Christo, quæ sursum sunt sápite, ubi Christus est in déxtera Dei sedens; quæ sursum sunt quǽrite, non quæ super terram. Mórtui enim estis, et vita vestra abscóndita est cum Christo in Deo. Cum Christus apparúerit, vita vestra, tunc et vos cum ipso apparébitis in glória.

RESPONSORIUM

{r}Col 3, 3-4{/r}; {r}Rom 6, 11{/r}

Mórtui estis, et vita vestra abscóndita est cum Christo in Deo. {*} Cum Christus apparúerit, vita vestra, tunc et vos apparébitis cum ipso in glória, allelúia.

Existimáte vos mórtuos quidem esse peccáto, vivéntes autem Deo, in Christo Iesu Dómino nostro. {*} Cum Christus apparúerit, vita vestra, tunc et vos apparébitis cum ipso in glória, allelúia.