TEMPUS PASCHALE II.

In Officio dominicali et feriali, usque ad I Vesperas dominicæ Pentecostes exclusive:

Ætérne rex altíssime,

redémptor et fidélium,

quo mors solúta déperit,

datur triúmphus grátiæ,

Scandis tribúnal déxteræ

Patris tibíque cǽlitus

fertur potéstas ómnium,

quæ non erat humánitus,

Ut trina rerum máchina

cæléstium, terréstrium

et inferórum cóndita,

flectat genu iam súbdita.

Tremunt vidéntes ángeli

versam vicem mortálium;

culpat caro, purgat caro,

regnat caro Verbum Dei.

Tu, Christe, nostrum gáudium,

manens perénne prǽmium,

mundi regis qui fábricam,

mundána vincens gáudia.

Hinc te precántes quǽsumus,

ignósce culpis ómnibus

et corda sursum súbleva

ad te supérna grátia,

Ut, cum rubénte cœ́peris

clarére nube iúdicis,

pœnas repéllas débitas,

reddas corónas pérditas.

Iesu, tibi sit glória,

qui scandis ad cæléstia

cum Patr{i}e{/i} et almo Spíritu,

in sempitérna sǽcula. Amen.

Caríssimi: {v}1{/v}Vidéte qualem caritátem dedit nobis Pater, ut fílii Dei nominémur, et sumus! Propter hoc mundus non cognóscit nos, quia non cognóvit eum. {v}2{/v}Caríssimi, nunc fílii Dei sumus, et nondum manifestátum est quid érimus; scimus quóniam, cum ipse apparúerit, símiles ei érimus, quóniam vidébimus eum, sícuti est.

{v}3{/v}Et omnis, qui habet spem hanc in eo, castíficat se, sicut ille castus est. {v}4{/v}Omnis, qui facit peccátum, et iniquitátem facit, quia peccátum est iníquitas. {v}5{/v}Et scitis quóniam ille appáruit, ut peccáta tólleret, et peccátum in eo non est. {v}6{/v}Omnis, qui in eo manet, non peccat; omnis, qui peccat, non vidit eum, nec novit eum.

{v}7{/v}Filíoli, nemo vos sedúcat. Qui facit iustítiam, iustus est, sicut ille iustus est; {v}8{/v}qui facit peccátum, ex Diábolo est, quóniam a princípio Diábolus peccat. Propter hoc appáruit Fílius Dei, ut dissólvat ópera Diáboli. {v}9{/v}Omnis, qui natus est ex Deo, peccátum non facit, quóniam semen ipsíus in eo manet; et non potest peccáre, quóniam ex Deo natus est.

{v}10{/v}In hoc manifésti sunt fílii Dei et fílii Diáboli: omnis, qui non facit iustítiam, non est ex Deo, et qui non díligit fratrem suum.

Vidéte qualem caritátem dedit nobis Deus Pater, {*} Ut fílii Dei nominémur et sumus, allelúia.

Scimus quóniam, cum apparúerit, símiles ei érimus, quóniam vidébimus eum sícuti est. {*} Ut fílii Dei nominémur et sumus, allelúia.

Sicut in sollemnitáte pascháli resurréctio Dómini fuit nobis causa lætándi, ita ascénsio eius in cælos præséntium nobis est matéria gaudiórum, recoléntibus illum diem et rite venerántibus, quo natúræ nostræ humílitas in Christo super omnem cæli milítiam, super omnes órdines angelórum et ultra ómnium altitúdinem potestátum, ad Dei Patris est provécta conséssum. Quo órdine óperum divinórum nos fundáti, nos ædificáti sumus, ut mirabílior fíeret grátia Dei, cum remótis a conspéctu hóminum, quæ mérito reveréntiam sui sentiebántur indícere, fides non defíceret, spes non fluctuáret, cáritas non tepésceret.

Magnárum hic vigor est méntium, et valde fidélium lumen est animárum, incunctánter crédere quæ corpóreo non vidéntur intúitu, et ibi fígere desidérium, quo néqueas inférre conspéctum. Hæc autem píetas unde in nostris córdibus nascerétur, aut quómodo quisquam iustificarétur per fidem, si in iis tantum salus nostra consísteret, quæ obtútibus subiacérent?

Quod ítaque Redemptóris nostri conspícuum fuit, in sacraménta transívit; et ut fides excelléntior esset ac fírmior, visióni doctrína succéssit, cuius auctoritátem supérnis illumináta rádiis credéntium corda sequeréntur.

Hanc fidem, ascensióne Dómini auctam et Spíritus Sancti múnere roborátam, non víncula, non cárceres, non exsília, non fames, non ignis, non laniátus ferárum, nec exquisíta persequéntium crudelitátibus supplícia terruérunt. Pro hac fide per univérsum mundum non solum viri sed étiam féminæ, nec tantum impúbes púeri sed étiam téneræ vírgines usque ad effusiónem sui sánguinis decertárunt. Hæc fides dæmónia eiécit, ægritúdines dépulit, mórtuos suscitávit.

Unde et ipsi beáti Apóstoli, qui tot miráculis confirmáti, tot sermónibus erudíti, atrocitátem tamen domínicæ passiónis expáverant et veritátem resurrectiónis eius non sine hæsitatióne suscéperant, tantum de ascensióne Dómini profecérunt, ut quidquid illis prius intúlerat metum, verterétur in gáudium. Totam enim contemplatiónem ánimi in divinitátem ad Patris déxteram considéntis eréxerant; nec iam corpóreæ visiónis tardabántur obiéctu, quo minus in id áciem mentis inténderent, quod nec a Patre descendéndo abfúerat, nec a discípulis ascendéndo discésserat.

Tunc ígitur, dilectíssimi, Fílius hóminis, Dei Fílius excelléntius sacratiúsque innótuit, cum in patérnæ maiestátis glóriam se recépit, et ineffábili modo cœpit esse divinitáte præséntior, qui factus est humanitáte longínquior.

Tunc ad æquálem Patri Fílium erudítior fides gressu mentis cœpit accédere, et contrectatióne in Christo corpóreæ substántiæ, qua Patre minor est, non egére; quóniam glorificáti córporis manénte natúra, eo fides credéntium vocabátur, ubi non carnáli manu, sed spiritáli intelléctu par Genitóri Unigénitus tangerétur.

Talem habémus pontíficem, qui consédit in déxtera throni Maiestátis in cælis. {*} Accedámus cum vero corde in plenitúdine fídei, aspérsi corda a consciéntia mala, allelúia.

Teneámus spei confessiónem indeclinábilem fidélis enim est qui repromísit. {*} Accedámus cum vero corde in plenitúdine fídei, aspérsi corda a consciéntia mala, allelúia.

Caríssimi: {v}11{/v}Hæc est annuntiátio, quam audístis ab inítio, ut diligámus altérutrum. {v}12{/v}Non sicut Cain: ex Malígno erat et occídit fratrem suum. Et propter quid occídit eum? Quóniam ópera eius malígna erant, fratris autem eius iusta.

{v}13{/v}Nolíte mirári, fratres, si odit vos mundus. {v}14{/v}Nos scimus quóniam transívimus de morte in vitam, quóniam dilígimus fratres; qui non díligit, manet in morte. {v}15{/v}Omnis, qui odit fratrem suum, homicída est, et scitis quóniam omnis homicída non habet vitam ætérnam in semetípso manéntem.

{v}16{/v}In hoc nóvimus caritátem, quóniam ille pro nobis ánimam suam pósuit; et nos debémus pro frátribus ánimas pónere. {v}17{/v}Qui habúerit substántiam mundi et víderit fratrem suum necésse habére et cláuserit víscera sua ab eo, quómodo cáritas Dei manet in eo?

In hoc nóvimus caritátem Dei, quóniam ille pro nobis ánimam suam pósuit; {*} Et nos debémus pro frátribus ánimas pónere, allelúia.

Nos scimus quóniam transívimus de morte in vitam, quóniam dilígimus fratres. {*} Et nos debémus pro frátribus ánimas pónere, allelúia.

Duas vitas sibi divínitus prædicátas et commendátas novit Ecclésia, quarum est una in fide, áltera in spécie; una in témpore peregrinatiónis, áltera in æternitáte mansiónis; una in labóre, áltera in réquie; una in via, áltera in pátria; una in ópere actiónis, áltera in mercéde contemplatiónis.

Ista significáta est per apóstolum Petrum, illa per Ioánnem. Tota hic ágitur ista usque in huius sǽculi finem, et illic ínvenit finem; différtur illa complénda post huius sǽculi finem, sed in futúro sǽculo non habet finem. ídeo dícitur huic: Séquere me; de illo autem: Sic eum volo manére, donec véniam, quid ad te? Tu me séquere.

Tu me séquere per imitatiónem perferéndi temporália mala; ille máneat, donec sempitérna vénio redditúrus bona. Quod apértius ita dici potest: Perfécta me sequátur áctio, informáta meæ passiónis exémplo; inchoáta vero contemplátio máneat, donec vénio, perficiénda, cum vénero.

Séquitur enim Christum, pervéniens usque ad mortem, pia plenitúdo patiéntiæ; manet autem, donec véniat Christus, tunc manifestánda plenitúdo sciéntiæ. Hic quippe tolerántur mala huius mundi in terra moriéntium, ibi videbúntur bona Dómini in terra vivéntium.

Quod enim ait: Volo eum manére, donec véniam, non sic intellegéndum est quasi díxerit, remanére vel permanére; sed, exspectáre; quóniam quod per eum significátur, non útique nunc, sed, cum vénerit Christus, implébitur. Quod autem per hunc significátur, cui dictum est: Tu me séquere, nisi nunc agátur, non perveniétur ad illud quod exspectátur.

Nemo tamen istos insígnes Apóstolos séparet. Et in eo quod significábat Petrus, ambo erant; et in eo quod significábat Ioánnes, ambo futúri erant. Significándo, sequebátur iste, manébat ille; credéndo autem, ambo mala præséntia huius misériæ tolerábant, ambo futúra bona illíus beatitúdinis exspectábant.

Nec ipsi soli, sed univérsa hoc facit sancta Ecclésia, sponsa Christi, ab istis tentatiónibus eruénda, in illa felicitáte servánda. Quas duas vitas Petrus et Ioánnes figuravérunt, sínguli síngulas; verum et in hac temporáliter ambulavérunt ambo per fidem, et illa in ætérnum fruéntur ambo per spéciem.

Omnibus ígitur sanctis ad Christi corpus inseparabíliter pertinéntibus, propter huius vitæ procellosíssimæ gubernáculum, ad ligánda et solvénda peccáta claves regni cælórum primus Apostolórum Petrus accépit; eisdémque ómnibus sanctis, propter vitæ illíus secretíssimæ quietíssimum sinum, super pectus Christi Ioánnes evangelísta discúbuit.

Quóniam nec iste solus, sed univérsa Ecclésia ligat solvítque peccáta; nec ille in princípio Verbum Deum apud Deum, et cétera de Christi divinitáte, et de totíus divinitátis trinitáte atque unitáte sublímia, quæ in illo regno fácie ad fáciem contemplánda, nunc autem, donec véniat Dóminus, in spéculo atque in ænígmate contuénda sunt, quæ prædicándo ructáret, de fonte domínici péctoris solus bibit; sed ipse Dóminus ipsum Evangélium, pro sua cuiúsque capacitáte ómnibus suis bibéndum, toto terrárum orbe diffúdit.

Deus omnis grátiæ, qui vocávit nos in ætérnam suam glóriam in Christo Iesu, {*} Módicum passos ipse perfíciet, confirmábit solidábit, allelúia.

Qui suscitávit Iesum, et nos cum Iesu suscitábit. {*} Módicum passos ipse perfíciet, confirmábit solidábit, allelúia.

{v}18{/v}Filíoli, non diligámus verbo nec lingua sed in ópere et veritáte. {v}19{/v}In hoc cognoscémus quóniam ex veritáte sumus, et in conspéctu eius placábimus corda nostra, {v}20{/v}quóniam si reprehénderit nos cor, maior est Deus corde nostro et cognóscit ómnia. {v}21{/v}Caríssimi, si cor nostrum non reprehénderit nos, fidúciam habémus ad Deum {v}22{/v}et, quodcúmque petiérimus, accípimus ab eo, quóniam mandáta eius custodímus et ea, quæ sunt plácita coram eo, fácimus.

{v}23{/v}Et hoc est mandátum eius, ut credámus nómini Fílii eius Iesu Christi et diligámus altérutrum, sicut dedit mandátum nobis. {v}24{/v}Et qui servat mandáta eius, in ipso manet, et ipse in eo; et in hoc cognóscimus quóniam manet in nobis, ex Spíritu, quem nobis dedit.

Qui servat mandáta Dei, in ipso manet, et ipse in eo; {*} Et in hoc cognóscimus quóniam manet in nobis: ex Spíritu quem dedit nobis, allelúia.

Deus creávit sapiéntiam in spíritu sancto, et effúdit illam super omnem carnem. {*} Et in hoc cognóscimus quóniam manet in nobis: ex Spíritu quem dedit nobis, allelúia.

Si diléctio plane tandem metum eíciat, mutatúsque metus diléctio fiat; tum vero únitas esse reperiétur id, quod salútem conséquitur, ómnibus inter se unítis in conglutinatióne cum uno ac solo bono, per illam quæ in colúmba est perfectiónem.

Nam huiúsmodi quiddam ex verbis sequéntibus intellégimus, cum ait: Una est colúmba mea, perfécta mea. Unica est matri suæ, elécta illi quæ péperit eam.

Atque hoc in Evangélio per vocem Dómini nobis illústrius declarátur. Etenim ille, benedicéndo, vim omnem discípulis suis cónferens, cum ália bona verbis illis, quibus ad Patrem útitur, tríbuit dignis; tum étiam addit hoc, quod bonórum caput ac summa est, non ámplius eos, in diversitáte quadam electiónum, multiplíciter divísos fore in faciéndo de bono iudício, sed omnes unum futúros, uni illi ac soli bono agglutinátos; ita ut, per unitátem Sancti Spíritus (quemádmodum Apóstolus ait) pacis constrícti nexu, corpus unum fiant omnes et unus spíritus, per spem unam, in quam vocáti sint.

Enimvéro réctius fecérimus, si de verbo ad verbum ipsas Evangélii divínas sane voces apposuérimus. Ut omnes, inquit, sint unum, quemádmodum tu, mi Pater, in me es, et ego in te; ut et ipsi unum sint in nobis.

Huius autem unitátis nexus est glória. Spíritum autem Sanctum appellári glóriam, nemo prudentiórum negábit, si ipsa Dómini verba intuébitur, cum ait: Glóriam, quam dedísti mihi, dedi eis. Revéra enim eándem discípulis glóriam dedit, cum ad eos díceret: Accípite Spíritum Sanctum.

Atque hanc glóriam, quam tamen semper hábuit, prius étiam quam mundus hic exsísteret, accépit id témporis, cum natúram humánam indúeret; qua quidem per Spíritum Sanctum glorificáta, quidquid huic cognátum est glóriæ, Spíritus fit párticeps, facto ab Apóstolis inítio.

Hanc ob causam ait: Glóriam, quam dedísti mihi, dedi eis; ut sint unum, quemádmodum nos unum sumus; ego in eis et tu in me, ut sint consummáti in unum. Quámobrem is, qui de púero in virum perféctum augescéndo evásit, ad mensúram ætátis illíus pervénit, quam mente intellégimus; dénique capax glóriæ Spíritus Sancti per statum a vítiis ómnibus aliénum, perque puritátem; hic ígitur est perfécta illa colúmba, ad quam sponsus réspicit, cum ait: Una est colúmba mea, perfécta mea.

Iam non dicam vos servos, sed amícos meos; quia ómnia cognovístis, quæ operátus sum in médio vestri. {*} Accípite Spíritum Sanctum in vobis Paráclitum; ille est quem Pater mittet vobis, allelúia.

Vos amíci mei estis, si fecéritis quæ ego præcípio vobis. {*} Accípite Spíritum Sanctum in vobis Paráclitum; ille est quem Pater mittet vobis, allelúia.

{v}1{/v}Caríssimi, nolíte omni spirítui crédere, sed probáte spíritus si ex Deo sint, quóniam multi pseudoprophétæ prodiérunt in mundum. {v}2{/v}In hoc cognóscitis Spíritum Dei: omnis spíritus, qui confitétur Iesum Christum in carne venísse, ex Deo est, {v}3{/v}et omnis spíritus, qui non confitétur Iesum, ex Deo non est; et hoc est antichrísti, quod audístis quóniam venit, et nunc iam in mundo est. {v}4{/v}Vos ex Deo estis, filíoli, et vicístis eos, quóniam maior est, qui in vobis est quam qui in mundo. {v}5{/v}Ipsi ex mundo sunt; ídeo ex mundo loquúntur, et mundus eos audit. {v}6{/v}Nos ex Deo sumus. Qui cognóscit Deum, audit nos; qui non est ex Deo, non audit nos. Ex hoc cognóscimus Spíritum veritátis et spíritum erróris.

{v}7{/v}Caríssimi, diligámus ínvicem, quóniam cáritas ex Deo est, et omnis, qui díligit, ex Deo natus est et cognóscit Deum. {v}8{/v}Qui non díligit, non cognóvit Deum, quóniam Deus cáritas est. {v}9{/v}In hoc appáruit cáritas Dei in nobis quóniam Fílium suum unigénitum misit Deus in mundum, ut vivámus per eum. {v}10{/v}In hoc est cáritas, non quasi nos dilexérimus Deum, sed quóniam ipse diléxit nos et misit Fílium suum propitiatiónem pro peccátis nostris.

In hoc appáruit cáritas Dei in nobis, quóniam Fílium suum unigénitum misit Deus in mundum, {*} Ut omnis qui credit in eum, hábeat vitam ætérnam, allelúia.

Sic diléxit Deus mundum, ut Fílium suum unigénitum daret. {*} Ut omnis qui credit in eum, hábeat vitam ætérnam, allelúia.

Aqua, quam dabo ei, fiet in eo fons aquæ vivæ saliéntis in vitam ætérnam. Novum aquæ genus, quæ vivit et salit; salit vero super dignos. Quid autem causæ est quod Spíritus grátiam aquæ vocábulo nuncupávit? Quod vidélicet per aquam ómnia consístunt; quod herbárum et animántium efféctrix est aqua; quod ex cælis ímbrium aqua descéndit; quod uníus modi et formæ ipsa lábitur, multifórmes vero parit efféctus: álius quidem exsístit in palma, álius rursum in vite, inque ómnibus ómnia; cum sit uníus modi, nec álius a seípso exsístat; non enim seípsum commútans imber, álius atque álius descéndit; sed, suscipiéntium se structúræ accómmodans, unicuíque id quod ei cómpetens est effícitur.

Ad eúndem modum et Spíritus Sanctus, cum unus sit, et uníus modi, et indivisíbilis, unicuíque grátiam prout vult dívidit. Et quemádmodum lignum áridum, aquam concípiens, gérmina emíttit; sic et ánima peccátrix, per pæniténtiam Spíritus Sancti dono dignáta, iustítiæ racémos portat. Cumque ille uníus et eiúsdem modi sit, multíplices tamen, Dei nutu et in Christi nómine, virtútes operátur.

Nam alteríus quidem útitur lingua ad sapiéntiam; alteríus mentem prophetía illústrat; huic fugandórum dǽmonum potestátem impértit; illi divínas Scriptúras interpretándi donum largítur. Alteríus temperántiam corróborat, álium quæ ad misericórdiam pértinent docet; álium ieiunáre et ascéticæ vitæ exercitatiónes toleráre docet, álium res córporis contémnere; álium ad martýrium prǽparat; álius in áliis, ipse vero a se numquam álius, sicut scriptum est: Unicuíque vero datur manifestátio Spíritus ad id quod éxpedit.

Mansuétus et lenis eius accéssus, suávis et fragrans eius sénsio, iugum levíssimum. Advéntum eius antevértunt præmicántes lúminis ac sciéntiæ rádii. Germáni tutóris viscéribus prǽditus venit: venit namque salváre, sanáre, docére, monére, roboráre, consolári, illustráre mentem, primum eius, a quo suscípitur, dehinc, eius ópera, aliórum.

Et quemádmodum is qui in ténebris prius versabátur, sole póstea derepénte conspécto, lucem in córporis óculo récipit, quæque ántea non vidébat perspícue cernit; ita et qui Spíritus Sancti dono dignus hábitus est, ánimo illuminátur, et supra hóminem evéctus videt quæ nesciébat.

Divisiónes operatiónum sunt, idem vero Deus, qui operátur ómnia in ómnibus. {*} Unicuíque autem datur manifestátio Spíritus ad utilitátem, allelúia.

Vos estis corpus Christi, et membra ex parte. {*} Unicuíque autem datur manifestátio Spíritus ad utilitátem, allelúia.

{v}11{/v}Caríssimi, si sic Deus diléxit nos, et nos debémus altérutrum dilígere. {v}12{/v}Deum nemo vidit umquam; si diligámus ínvicem, Deus in nobis manet, et cáritas eius in nobis consummáta est. {v}13{/v}In hoc cognóscimus quóniam in ipso manémus, et ipse in nobis, quóniam de Spíritu suo dedit nobis. {v}14{/v}Et nos vídimus et testificámur quóniam Pater misit Fílium salvatórem mundi. {v}15{/v}Quisque conféssus fúerit: «Iesus est Fílius Dei», Deus in ipso manet, et ipse in Deo. {v}16{/v}Et nos, qui credídimus, cognóvimus caritátem, quam habet Deus in nobis. Deus cáritas est, et qui manet in caritáte, in Deo manet, et Deus in eo manet.

{v}17{/v}In hoc consummáta est cáritas nobíscum, ut fidúciam habeámus in die iudícii, quia sicut ille est, et nos sumus in hoc mundo. {v}18{/v}Timor non est in caritáte, sed perfécta cáritas foras mittit timórem, quóniam timor pœnam habet; qui autem timet, non est consummátus in caritáte.

{v}19{/v}Nos dilígimus, quóniam ipse prior diléxit nos. {v}20{/v}Si quis díxerit: «Díligo Deum», et fratrem suum óderit, mendax est; qui enim non díligit fratrem suum, quem videt, Deum, quem non videt, non potest dilígere. {v}21{/v}Et hoc mandátum habémus ab eo, ut, qui díligit Deum, díligat et fratrem suum.

Deus ipse prior diléxit nos, et misit Fílium suum propitiatiónem pro peccátis nostris; {*} Et nos qui credídimus, cognóvimus caritátem quam habet Deus in nobis, allelúia.

Dóminus factus est nobis salvátor; in dilectióne sua ipse redémit nos. {*} Et nos qui credídimus, cognóvimus caritátem quam habet Deus in nobis, allelúia.

Quis, audítis Spíritus appellatiónibus, ánimo non erígitur, et ad suprémam natúram cogitatiónem non attóllit? Nam Spíritus Dei dictus est, et Spíritus veritátis, qui ex Patre procédit: Spíritus rectus, Spíritus principális, Spíritus Sanctus, própria est illíus ac peculiáris appellátio.

Ad quem ómnia convertúntur quæ egent sanctificatióne: quem ómnia áppetunt iuxta virtútem vivéntia, cuius afflátu velut irrigántur et adiuvántur, ut pervéniant ad próprium suum naturalémque finem.

Orígo sanctificatiónis, lux intellegíbilis; univérsæ poténtiæ rationáli ad veritátis investigatiónem velut illustratiónem quandam ex sese præbens.

Natúra inaccéssus, sed qui capi possit ob benignitátem; ómnia quidem implens virtúte, sed solis iis qui digni sunt communicábilis, quibus sese non eádem impértit mensúra, sed iuxta proportiónem fídei dispertítur vim suam.

Simplex esséntia, várius poténtiis; qui síngulis totus adest, et totus ubíque est. Qui sic divíditur, ut ipse nihil patiátur; cuius sic omnes partícipes sunt, ut ipse máneat ínteger, rádii soláris in morem, cuius benefícium fruénti tamquam uni adest, et tamen terram ac mare illústrat, miscetúrque áeri.

Sic et Spíritus Sanctus, unicuíque capácium cum adsit quasi soli, sufficiéntem ómnibus grátiam ac íntegram infúndit: quo fruúntur quæcúmque de illo partícipant, quantum ipsis fas est natúra, non quantum ille potest.

Per hunc corda sustollúntur in altum, manu ducúntur infírmi, proficiéntes perficiúntur. Hic eis qui ab omni sorde purgáti sunt illucéscens, per communiónem, quam cum ipso habent, spiritáles reddit.

Et quemádmodum córpora nítida perlucidáque, contácta rádio, fiunt et ipsa supra modum spléndida, et álium fulgórem ex sese profúndunt, ita ánimæ, quæ Spíritum ferunt, illustrantúrque a Spíritu, fiunt et ipsæ spiritáles, et in álios grátiam emíttunt.

Hinc futurórum præsciéntia, mysteriórum intellegéntia, occultórum comprehénsio, donórum distributiónes, cæléstis conversátio, cum ángelis choréa: hinc gáudium numquam finiéndum, hinc in Deo perseverántia, hinc similitúdo cum Deo, et, quo nihil sublímius éxpeti potest, hinc est ut deus fias.

Non turbétur cor vestrum: ego vado ad Patrem, et cum assúmptus fúero a vobis, mittam vobis {*} Spíritum veritátis, et gaudébit cor vestrum, allelúia.

Ego rogábo Patrem, et álium Paráclitum dabit vobis. {*} Spíritum veritátis, et gaudébit cor vestrum, allelúia.

Caríssimi: {v}1{/v}Omnis, qui credit quóniam Iesus est Christus, ex Deo natus est, et omnis, qui díligit Deum, qui génuit, díligit et eum, qui natus est ex eo. {v}2{/v}In hoc cognóscimus quóniam dilígimus natos Dei, cum Deum diligámus et mandáta eius faciámus. {v}3{/v}Hæc est enim cáritas Dei, ut mandáta eius servémus; et mandáta eius grávia non sunt, {v}4{/v}quóniam omne, quod natum est ex Deo, vincit mundum; et hæc est victória, quæ vicit mundum: fides nostra.

{v}5{/v}Quis est qui vincit mundum, nisi qui credit quóniam Iesus est Fílius Dei? {v}6{/v}Hic est qui venit per aquam et sánguinem, Iesus Christus; non in aqua solum sed in aqua et in sánguine. Et Spíritus est, qui testificátur, quóniam Spíritus est véritas. {v}7{/v}Quia tres sunt qui testificántur: {v}8{/v}Spíritus et aqua et sanguis; et hi tres in unum sunt. {v}9{/v}Si testimónium hóminum accípimus, testimónium Dei maius est, quóniam hoc est testimónium Dei, quia testificátus est de Fílio suo. {v}10{/v}Qui credit in Fílium Dei, habet testimónium in se. Qui non credit Deo, mendácem facit eum, quóniam non crédidit in testimónium, quod testificátus est Deus de Fílio suo. {v}11{/v}Et hoc est testimónium, quóniam vitam ætérnam dedit nobis Deus, et hæc vita in Fílio eius est. {v}12{/v}Qui habet Fílium, habet vitam; qui non habet Fílium, Dei vitam non habet.

Hic est qui venit per aquam et sánguinem, Iesus Christus; non in aqua solum, sed in aqua et sánguine. {*} Spíritus est qui testificátur quóniam Spíritus est véritas, allelúia.

In die illa erit fons patens dómui David et habitántibus Ierúsalem pro peccátis et immundítia. {*} Spíritus est qui testificátur quóniam Spíritus est véritas, allelúia.

Ex Constitutióne dogmática Lumen géntium Concílii Vaticáni secúndi de Ecclésia

Opere consummáto, quod Pater Fílio commísit in terra faciéndum, missus est Spíritus Sanctus die Pentecóstes, ut Ecclésiam iúgiter sanctificáret, atque ita credéntes per Christum in uno Spíritu accéssum habérent ad Patrem. Ipse est Spíritus vitæ seu fons aquæ saliéntis in vitam ætérnam, per quem Pater hómines, peccáto mórtuos, vivíficat, donec eórum mortália córpora in Christo resúscitet.

Spíritus in Ecclésia et in córdibus fidélium tamquam in templo hábitat, in eísque orat et testimónium adoptiónis filiórum reddit. Ecclésiam, quam in omnem veritátem indúcit et in communióne et ministratióne uníficat, divérsis donis hierárchicis et charismáticis ínstruit ac dírigit, et frúctibus suis adórnat.

Virtúte Evangélii iuvenéscere facit Ecclésiam eámque perpétuo rénovat et ad consummátam cum Sponso suo uniónem perdúcit. Nam Spíritus et Sponsa ad Dóminum Iesum dicunt: «Veni!».

Sic appáret univérsa Ecclésia sícuti de unitáte Patris et Fílii et Spíritus Sancti plebs adunáta.

Univérsitas fidélium, qui unctiónem habent a Spíritu Sancto, in credéndo falli nequit, atque hanc suam peculiárem proprietátem mediánte supernaturáli sensu fídei totíus pópuli maniféstat, cum ab epíscopis usque ad extrémos láicos fidéles universálem suum consénsum de rebus fídei et morum éxhibet.

Illo enim sensu fídei, qui a Spíritu veritátis excitátur et sustentátur, pópulus Dei sub ductu sacri magistérii, cui fidéliter óbsequens, iam non verbum hóminum, sed vere áccipit verbum Dei, semel tráditæ sanctis fídei indefectibíliter adhæret, recto iudício in eam profúndius pénetrat eámque in vita plénius ápplicat.

Idem prætérea Spíritus Sanctus non tantum per sacraménta et ministéria pópulum Dei sanctíficat et ducit eúmque virtútibus ornat, sed, dona sua dívidens síngulis prout vult, inter omnis órdinis fidéles distríbuit grátias quoque speciáles, quibus illos aptos et promptos reddit ad suscipiénda vária ópera vel offícia, pro renovatióne et amplióre ædificatióne Ecclésiæ profícua, secúndum illud: Unicuíque datur manifestátio Spíritus ad utilitátem.

Quæ charísmata, sive claríssima, sive étiam simplicióra et látius diffúsa, cum sint necessitátibus Ecclésiæ appríme accommodáta et utília, cum gratiárum actióne ac consolatióne accipiénda sunt.

In novíssimo die magno Iesus clamávit dicens: Qui in me credit, flúmina de ventre eius fluent aquæ vivæ. {*} Hoc autem dixit de Spíritu, quem acceptúri erant qui credíderant in eum, allelúia.

Qui sitit, véniat et bibat, et de ventre eius fluent aquæ vivæ. {*} Hoc autem dixit de Spíritu, quem acceptúri erant qui credíderant in eum, allelúia.

Caríssimi: {v}13{/v}Hæc scripsi vobis, ut sciátis quóniam vitam habétis ætérnam, qui créditis in nomen Fílii Dei.

{v}14{/v}Et hæc est fidúcia, quam habémus ad eum, quia si quid petiérimus secúndum voluntátem eius, audit nos. {v}15{/v}Et si scimus quóniam audit nos quidquid petiérimus, scimus quóniam habémus petitiónes, quas postulávimus ab eo.

{v}16{/v}Si quis videt fratrem suum peccáre peccátum non ad mortem, petet, et dabit ei Deus vitam, peccántibus non ad mortem. Est peccátum ad mortem; non pro illo dico, ut roget. {v}17{/v}Omnis iniustítia peccátum est, et est peccátum non ad mortem.

{v}18{/v}Scimus quóniam omnis, qui natus est ex Deo, non peccat, sed ille, qui génitus est ex Deo, consérvat eum, et Malígnus non tangit eum. {v}19{/v}Scimus quóniam ex Deo sumus, et mundus totus in Malígno pósitus est. {v}20{/v}Et scimus quóniam Fílius Dei venit, et dedit nobis sensum, ut cognoscámus eum, qui verus est; et sumus in eo qui verus est, in Fílio eius Iesu Christo. Hic est qui verus est, Deus et vita ætérna. {v}21{/v}Filíoli, custodíte vos a simulácris!

Scimus quóniam Fílius Dei venit, {*} Et dedit nobis sensum ut cognoscámus eum qui verus est Deus, allelúia.

Deum nemo vidit umquam; unigénitus Deus, qui est in sinu Patris, ipse enarrávit. {*} Et dedit nobis sensum ut cognoscámus eum qui verus est Deus, allelúia.

Perácta erant ómnia quæ in terris dispensánda erant; sed oportébat omníno fíeri nos consórtes et divínæ Verbi natúræ partícipes, seu, nostra vita relícta, in áliam quandam transformári et ad novitátem piæ conversatiónis instaurári; quod áliter quam participatióne Sancti Spíritus fíeri non póterat.

Tempus autem máxime opportúnum missióni Spíritus, et eius in nos illápsui, illud erat quod discéssum Christi nostri servatóris excépit.

Nam quámdiu Christus cum fidélibus adhuc in carne versabátur, omnis, ut reor, boni largítor eis apparébat; verum ubi ad cæléstem Patrem ascendéndi tempus et necéssitas áffuit, quómodo non oportébat eum cultóribus suis per Spíritum adésse, et per fidem in nostris córdibus habitáre, ut, ipsum habéntes in nobis, cum fidúcia clamarémus: «Abba, Pater», et ad omnem virtútem fácile currerémus, ac prætérea poténtes et invícti advérsus diáboli insídias et insúltus hóminum reperirémur, ut qui cunctipoténtem Spíritum habeámus?

Quod enim in álium quendam hábitum transfórmet eos in quibus fúerit et inhabitárit Spíritus, eósque in novitátem vitæ restáuret, nonne fácile est cuívis, cum ex véteris tum novæ Scriptúræ testimóniis, osténdere?

Divínus quippe Sámuel, cum ad Saulem verba fáceret: Et insíliet, inquit, super te Spíritus Dómini, et vertéris in virum álium. Beátus autem Paulus: Nos vero omnes, reveláta fácie glóriam Dómini speculántes, in eándem imáginem transformámur a claritáte in claritátem, tamquam a Dómini Spíritu. Dóminus autem Spíritus est.

Vides ut Spíritus transfórmet quodámmodo in áliam imáginem eos in quibus inhábitat? Transfert enim fácile a rerum terrenárum sensu ad spectánda solum ea quæ sunt in cælis, et ex imbélli timiditáte ad strénuam et generosíssimam vim ánimi. Neque vero dúbium est quin ita afféctos reperiámus discípulos et sic per Spíritum confirmátos, ut persequéntium incúrsibus nequáquam vinceréntur, sed dilectióni in Christum mórdicus adhærérent.

Verum ígitur est quod ait Servátor: Expedit vobis ut ego ad cælos revértar. Tempus enim illud erat descensúri Spíritus.

Si non abíero, Paráclitus non véniet ad vos; si autem abíero, mittam eum ad vos. {*} Cum autem vénerit ille, dedúcet vos in omnem veritátem, allelúia.

Non enim loquétur a semetípso; sed quæcúmque áudiet, loquétur; et quæ ventúra sunt, annuntiábit. {*} Cum autem vénerit ille, dedúcet vos in omnem veritátem, allelúia.

{v}1{/v}Présbyter eléctæ dóminæ et fíliis eius, quos ego díligo in veritáte, et non ego solus sed et omnes, qui novérunt veritátem, {v}2{/v}propter veritátem, quæ pérmanet in nobis et nobíscum erit in sempitérnum. {v}3{/v}Erit nobíscum grátia, misericórdia, pax a Deo Patre et a Iesu Christo, Fílio Patris, in veritáte et caritáte.

{v}4{/v}Gavísus sum valde quóniam invéni de fíliis tuis ambulántes in veritáte, sicut mandátum accépimus a Patre. {v}5{/v}Et nunc rogo te, dómina, non tamquam mandátum novum scribens tibi, sed quod habúimus ab inítio, ut diligámus altérutrum. {v}6{/v}Et hæc est cáritas, ut ambulémus secúndum mandáta eius; hoc mandátum est, quemádmodum audístis ab inítio, ut in eo ambulétis.

{v}7{/v}Quóniam multi seductóres prodiérunt in mundum, qui non confiténtur Iesum Christum veniéntem in carne; hic est sedúctor et antichrístus. {v}8{/v}Vidéte vosmetípsos, ne perdátis, quæ operáti estis, sed ut mercédem plenam accipiátis. {v}9{/v}Omnis, qui ultra procédit et non manet in doctrína Christi, Deum non habet; qui pérmanet in doctrína, hic et Patrem et Fílium habet.

{v}10{/v}Si quis venit ad vos et hanc doctrínam non affert, nolíte recípere eum in domum, nec «Ave» ei dixéritis; {v}11{/v}qui enim dicit illi: «Ave», commúnicat opéribus illíus malígnis.

{v}12{/v}Plura habens vobis scríbere nólui per chartam et atraméntum, spero enim me futúrum apud vos et os ad os loqui, ut gáudium nostrum plenum sit.

Hoc est mandátum, quod accépimus a Patre, non tamquam novum, sed quod habúimus ab inítio: {*} Ambuláte in veritáte et caritáte, allelúia.

Per viam quam præcépit Dóminus Deus vester ambulábitis, ut vivátis. {*} Ambuláte in veritáte et caritáte, allelúia.

Dóminus baptizáre iussit in nómine Patris, et Fílii, et Spíritus Sancti, id est, in confessióne et Auctóris et Unigéniti et Doni.

Auctor unus est ómnium. Unus est enim Deus Pater, ex quo ómnia; et unus unigénitus, Dóminus noster Iesus Christus, per quem ómnia; et unus Spíritus, donum in ómnibus.

Omnia ergo sunt suis virtútibus ac méritis ordináta: una potéstas ex qua ómnia, una progénies per quam ómnia, perféctæ spei munus unum. Nec deésse quidquam consummatióni tantæ reperiétur, intra quam sit, in Patre et Fílio et Spíritu Sancto, infínitas in ætérno, spécies in imágine, usus in múnere.

Quod autem sit offícium Spíritus in nobis, verbis ipsíus Dómini audiámus. Ait enim: Adhuc multa hábeo quæ dicam vobis, sed non potéstis illa modo portáre. Expedit enim vobis ut ego eam; si íero, mittam vobis Advocátum.

Et rursum: Ego rogábo Patrem, et álium Advocátum mittet vobis, ut vobíscum sit in ætérnum, Spíritum veritátis. Ille vos díriget in omnem veritátem: non enim loquétur a se, sed quæcúmque audíerit, loquétur, et ventúra annuntiábit vobis. Ille me honorificábit, quia de meo sumet.

Hæc de plúribus ad intellegéntiæ viam dicta sunt, quibus et volúntas munerántis, et rátio et condício múneris continétur; ut, quia infírmitas nostra neque Patris neque Fílii capax esset, fidem nostram, de Dei incarnatióne diffícilem, Sancti Spíritus donum quodam intercessiónis suæ fœ́dere lumináret.

Accípitur ergo ob sciéntiam. Ut enim natúra humáni córporis, cessántibus offícii sui causis, erit otiósa; nam óculis, nisi lumen aut dies sit, nullus ministérii erit usus; ut aures, nisi vox sonúsve reddátur, munus suum non recognóscent; ut nares, nisi odor fragráverit, in quo offício erunt néscient; non quod his defíciet natúra per causam, sed usus habétur ex causa; ita et ánimus humánus, nisi per fidem donum Spíritus háuserit, habébit quidem natúram Deum intellegéndi, sed lumen sciéntiæ non habébit.

Munus autem, quod in Christo est, omne ómnibus patet unum; et, quod ubíque non deest, in tantum datur in quantum quis volet súmere; in tantum résidet in quantum quis volet promeréri. Hoc usque in consummatiónem sǽculi nobíscum, hoc exspectatiónis nostræ solácium, hoc in donórum operatiónibus futúræ spei pignus est, hoc méntium lumen, hic splendor animórum est.

Tempus est ut revértar ad eum, qui me misit, dicit Dóminus; nolíte contristári, nec turbétur cor vestrum; {*} Rogo pro vobis Patrem, ut ipse vos custódiat, allelúia.

Nisi ego abíero, Paráclitus non véniet; cum assúmptus fúero, mittam vobis eum. {*} Rogo pro vobis Patrem, ut ipse vos custódiat, allelúia.

{v}2{/v}Caríssime, in ómnibus exópto próspere te ágere et valére, sicut próspere agit ánima tua. {v}3{/v}Nam gavísus sum valde veniéntibus frátribus et testimónium perhibéntibus veritáti tuæ, quómodo tu in veritáte ámbules. {v}4{/v}Maius horum non hábeo gáudium, quam ut áudiam fílios meos in veritáte ambuláre.

{v}5{/v}Caríssime, fidéliter facis, quidquid operáris in fratres et hoc in peregrínos, {v}6{/v}qui testimónium reddidérunt caritáti tuæ in conspéctu ecclésiæ. Bene fácies subvéniens illis in via digne Deo; {v}7{/v}pro nómine enim profécti sunt, nihil accipiéntes a gentílibus. {v}8{/v}Nos ergo debémus subleváre huiúsmodi, ut cooperatóres simus veritátis.

{v}9{/v}Scripsi áliquid ecclésiæ; sed is, qui amat primátum gérere in eis, Diótrephes, non récipit nos. {v}10{/v}Propter hoc, si vénero commonébo eius ópera, quæ facit verbis malígnis gárriens in nos; et quasi non ei ista suffíciant, nec ipse súscipit fratres et eos, qui cúpiunt, próhibet et de ecclésia éicit.

{v}11{/v}Caríssime, noli imitári malum, sed quod bonum est. Qui benéfacit, ex Deo est; qui maléfacit non vidit Deum.

{v}12{/v}Demétrio testimónium rédditur ab ómnibus et ab ipsa veritáte; sed et nos testimónium perhibémus, et scis quóniam testimónium nostrum verum est.

{v}13{/v}Multa hábui scríbere tibi, sed nólui per atraméntum et cálamum scríbere tibi; {v}14{/v}spero autem prótinus te vidére, et os ad os loquémur.

Noli imitári malum, sed quod bonum est. {*} Qui benéfacit, ex Deo est, allelúia.

Hæc est grátia, si propter consciéntiam sústinet quis tristítias. {*} Qui benéfacit, ex Deo est, allelúia.

Omnibus linguis locúti sunt. Sic quippe tunc Deo plácuit Sancti Spíritus significáre præséntiam, ut, qui eum accepísset, ómnibus linguis loquerétur. Intellegéndum est enim, fratres caríssimi, hunc esse Spíritum Sanctum, quo cáritas diffúnditur in córdibus nostris.

Et quóniam cáritas Ecclésiam Dei congregatúra fúerat toto orbe terrárum, quod tunc étiam unus homo póterat, Spíritum Sanctum accípiens, linguis ómnibus loqui, nunc, Sancto Spíritu congregáta, ipsa únitas Ecclésiæ linguis ómnibus lóquitur.

Proínde si quisquam díxerit alícui nostrum: «Accepísti Spíritum Sanctum, quare non linguis ómnibus lóqueris?» respondére debet: «Loquor sane ómnibus linguis: quia in eo sum Christi córpore, hoc est in Ecclésia, quæ lóquitur ómnibus linguis. Quid enim áliud tunc Deus significávit per Sancti Spíritus præséntiam, nisi Ecclésiam suam ómnibus linguis locutúram?».

Implétum est ítaque quod promíserat Dóminus: Nemo mittit vinum novum in utres véteres, sed vinum novum in utres novos mittunt, et utráque servabúntur.

Mérito ergo, cum audiréntur linguis ómnibus loqui, nonnúlli dicébant: Hi musto pleni sunt. Iam enim facti fúerant utres novi, sanctitátis grátia renováti, ut, vino novo, hoc est, Spíritu Sancto repléti, ómnibus linguis loquéndo fervérent, Ecclésiam cathólicam per ómnium géntium linguas futúram evidentíssimo illo miráculo præsignárent.

Hunc ítaque diem sic celebráte, tamquam membra unitátis córporis Christi. Non enim frustra celebrátis, si hoc estis quod celebrátis: illi Ecclésiæ cohæréntes, quam Dóminus, implens Spíritu Sancto, toto mundo crescénte agnóscit suam, et agnóscitur a sua. Tamquam sponsus sponsam non pérdidit própriam, nemo ei suppónit aliénam.

Vobis enim ómnibus géntibus constitútis, hoc est Ecclésiæ Christi, membris Christi, córpori Christi, sponsæ Christi, Apóstolus dicit: Sufferéntes ínvicem in dilectióne, studéntes ínvicem serváre unitátem Spíritus in vínculo pacis.

Vidéte quia ubi præcépit ut sustineámus ínvicem, ibi pósuit dilectiónem; ubi spem nominávit unitátis, ibi osténdit vínculum pacis. Hæc est domus Dei, de vivis lapídibus fabricáta, in qua talem patremfamílias deléctet habitáre, cuius óculos ruína divisiónis non debet offéndere.

Qui novit corda, Deus, dedit géntibus Spíritum Sanctum sicut et nobis; {*} Et nihil discrévit inter nos et illos, fide puríficans corda eórum, allelúia.

Ergo et géntibus pæniténtiam dedit Deus ad vitam. {*} Et nihil discrévit inter nos et illos, fide puríficans corda eórum, allelúia.